İŞ YERİNDE MOBBİNG

Merhaba arkadaşlar bugün iş yerinde mobbingi konuşacağız. Mobbing nedir? Hangi haller mobinge girer? Mobinge uğrayan işçi ne yapmalıdır, hakları nelerdir? Tüm bu sorular ve fazlasına videomuzda cevap bulacaksınız.

Öncelikle mobbing nedir, bunu cevaplayalım. Mobbing kavramı kısaca; iş yerlerinde, belirli bir kişiyi hedef alıp, o kişinin çalışmalarını sistemli bir biçimde engelleyip huzursuz olmasına yol açan yıldırma, dışlama ve gözden düşürme gibi hareketlerdir.

Bir davranışın mobing sayılması için belli şartlar bulunmaktadır. Şimdi bunların üzerinden geçelim.

Öncelikle mobingin Sistematik bir biçimde yapılıyor olması gerekmektedir, yani ısrarlı olmalı sürekliliği bulunmalıdır. Örneğin haftada en az birkaç kez olmalı, veya birkaç ay boyunca sürekli ediyor olmalıdır.  Yoksa, iş hayatında günlük stres sonucu anlık olarak ortaya çıkan kişiye yönelik azarlma, hakaret veya dışlama mobbing kapsamında nitelendirilemez.

Diğer bir şart kişiyi bezdirme kastıyla yapılıyor olması. Kişiyi bezdirme kastı olmadan yapılan eylemler mobbing kapsamında nitelendirilemez, amaç mağduru bezdirerek, psikolojisinin bozulmasını, problemler yaşamasını ve çoğu kere de işinden istifa etmesini sağlamaktır.

Bir diğer şart Mobbing sonucu mağdurun kişiliğinde, mesleki durumunda veya sağlığında zarar ortaya çıkmalı ve artık bununla baş edemeyecek hale gelmelidir.

Evet az önce saymış oluğum bu şartlar varsa Mobbing gerçekleşmiş olmuş olur. Yalnız, mobingin tespiti hayli zor bir durumdur çünkü bazen çalışanlar da kendi hata, kusur veya beceriksizliklerini örtmek için kendilerine mobbing yapıldığını iddia etmekte ve bu durumu psikolojik bir savunma aracı olarak da kullanmaktadırlar. Gerçekten de, iş yerine yapmış olduğu bir hata üzerine uyarılmasının dahi mobing olduğunu düşünen ve bu yüzden yasal yollara başvurmak için tarafımıza başvuran kişiler olmaktadır. İşte bu nedenle, yaşanan olayın mobing kapsamına girip girmeyeceğinin analizinin çok dikkatli yapılması gerekmektedir.

MOBBİNG DAVRANIŞLARINA ÖRNEK VERECEK OLURSAK;

Çalışma hayatında o kişinin sözünün kesilmesi, yaptığı işlerin sürekli eleştirilmesi,

Kendisine yapılan sözlü veya yazılı tehditler,

İstenmeyen  ve rahatsız edici seviyede göz teması,

Dışlanma ve sanki (kendisi) yokmuş gibi davran(ıl)ma,

Gülünç duruma düşürme,

Siyasi, dini, milliyetiyle, giyimiyle, dış görünüşüyle, özrüyle alakalı alay veya eleştiri,

Sözlü veya fiili cinsel taciz ve talep,

Kişiye kapasitesinden aşağı ya da yukarı iş verme, anlamsız iş verme,

Yapacağı işiyle alakalı yeteri kadar bilgi vermeyerek onu zor durumda bırakma,

Diğer benzer çalışanlara göre geç terfi veya terfi alamama,

Bu saydıklarımız sadece birer örnektir. Bununla ilgili daha bir çok örnek sayılabilir.

MOBBİNG NASIL İSPAT EDİLEBİLİR?

Peki mobingin şartlarından bahsettik, örnekler verdik. Şimdi de mobingin nasıl ispat edilebileceği üzerine konuşalım.

Mobbing’e uğradığını düşünen çalışan kendisine uygulanan davranışlarla ilgili açık ve net deliller toplamaya başlamalıdır.

Bu noktada, mobinge uğrayan kişi için tanık önemli delillerdendir. Özellikle mobing sayılacak davranışa bizzat şahit olmuş kişilerin beyanları önem taşır. Diğer yandan amirine yaptığı yazılı başvuru, çalıştığı kuruma gönderdiği ihtarname, maaş kesme varsa bordrolar, kamera kayıtları, e- mailler de önemli delillerdendi. Son olarak mağdurun  psikolojisinin bozulduğuna dair varsa sağlık raporu ve yine kullanılan ilaç faturaları delil olarak kullanılabilir.

MOBBİNGE KARŞI YAPILABİLECEKLER NELERDİR?

Şimdi de mobinge karşı başvurulabilecek yasal yollardan bahsedelim.

Öncelikle İş sözleşmesi, İş Kanunu kapsamında haklı nedenle feshedilip kıdem ve ihbar tazminatı alınabilir.

Mağdur olan kişi, kişilik haklarının ihlalinden bahisle; Medeni Kanun ve Borçlar Kanunu’na dayalı maddi  ve manevi tazminat davası açabilir.

Mağdur, şartları dahilinde İş Kanunu m.5’e dayalı olarak ayrımcılık tazminatı talep edebilir.

Diğer yandan yapılan davranış aynı zamanda suç teşkil ediyorsa bununla ilgili olarak savcılığa suç duyurusunda da bulunulabilir.