İSİM VE SOY İSİM DEĞİŞİKLİĞİNE İLİŞKİN DAVALAR

GİRİŞ

Merhabalar; İnsanın adı ve soyadı sosyal hayatında kendisini tanımlayan en önemli unsulardan biridir. Fakat, Dünyaya geldiğimizde adımızı ve soyadımızı seçme şansımız bulunmuyor. Peki; ileride beğenmemiz halinde bunları değiştirebilir miyiz? Bu değişiklik herhangi bir prosedüre bağlı mıdır? Şartları nelerdir? Videomuz da tüm bu sorular ve fazlasına cevap bulacaksınız.

MAHKEME KARARI VE HAKLI SEBEPLER

Öncelikle şunu belirtelim isim ve soy isim değişikliği ancak mahkeme kararı ile olabilmektedir. Dolayısıyla dava açılmaksızın bunu sağlayamazsınız. Bu dava için de haklı sebepler gerekmektedir. Hemen belirtelim ki kanundaki haklı sebep kavramı, oldukça geniş bir çerçevede değerlendirilir ve bir çok husus haklı sebep olabilir.

Şimdi size bu dava için en çok karşılaşılan haklı sebeplerden ve örneklerden bahsedelim;

*Ad veya soyadının gülünç, alay konusu veya ahlaka aykırı bir anlam taşıyor olması bu davalarda en çok karşılaşılan sebeplerdendir

* Yine kişinin adının çok eski bir isim olması ve artık günümüzde güncel olmaması da haklı sebep olarak değerlendirilir; Buna daha çok kendisine babaanne, anane veya dedesinin isminin verilmiş olan kişilerde rastlıyoruz

*İsminin telaffuzunun zor olması da değiştirme sebebidir.

*Kişinin dinini veya vatandaşlığı değiştirmesi, Cinsiyet değişikliği de aynı şekilde isim değiştirmek için haklı sebeptir.

*Kişinin Adının kötü tanınan bir şahsın ismiyle özdeşleşmesi de yine haklı sebep olarak kabul edilmektedir.

Burada saydıklarımız sadece çok karşılaşılan birer örnektir, zira isim değişikliği için başkaca sayısız sebep bulunabilmektedir.

YARGILAMA PROSEDÜRÜNDEN BAHSEDELİM

Bu davalar, dava açan kişinin yerleşim yerinde bulunan Asliye hukuk mahkemesinde açılır. Davaya Nüfus Müdürlüğü tarafından görevlendirilmiş bir memur davalı olarak katılır.Yaşı küçük olan kişiler için dava, velayet hakkına sahip velileri tarafından açılabilir.

Bu davalarda delil olarak daha çok tanık deliline başvurulur. Ama olayın özelliğine göre başka deliler de gerekebilir. Bu bağlamda; isim değişiklik sebebi sosyal hayatta veya resmi işlemlerde bir karmaşaya sebep olması ise o zaman, bu hususları ispatlayan belgeler isim değiştirme davası açılırken dava dosyası ile birlikte mahkemeye verilmelidir.

Ama isim değişikliği sebebi sadece gülünçlük veya alay konusu vesair hususlar ise bu durumda delile ihtiyaç da duyulmayabilir.

Bu davalarda, gerekli prosedürler hızlı bir şekilde yerine getirildiğinde ilk celsede veya en geç ikinci celsede tamamlanır. Dava mahkemeden mahkemeye değişmekle birlikte 3-4 ay gibi bir sürede tamamlanır. Mahkemece verilen karar nüfus müdürlüğü tarafından temyiz edilebilir. Ama uygulamada çok olağan üstü bir durum olmadı sürece temyiz yoluna başvurulmaz ve karar kesinleştir.

Kararın kesinleşmesinin hemen akabinde mahkeme değişikliği yerel veya ulusal bir gazetede ilan ettirir ve nüfus kayıtlarında gerekli değişikliğin yapılması için mahkeme kararını nüfus müdürlüğüne bildirir. Bunun akabinde gerekli nüfus cüzdanı değişiklikleri yapılabilir.

Davanın sonuncunda ad ve soyadı değişikliği kişinin diğer şahsi hallerinde değişiklik meydana getirmez. Yani, davacı tarafından açılan isim değiştirme davası sırasında kişinin diğer bilgileri (medeni hali, doğum yeri, nüfusa kayıtlı olduğu yer vs.) değiştirilemez.

Erkek eş soyadını değiştirdiğinde evlilik dönemi içinde kadının soyadı da değişir. Ayrıca, yaşı 18’den küçük çocukların soyadı da başkaca bir işleme gerek olmadan kendiliğinden değişir.