GİRİŞ
Merhabalar bugün, boşanma davalarında maddi tazminatı konuşucaz. Maddi tazminat almanın şartları nelerdir? Tazminat miktarı neye göre belirlenir? Burada hangi kriterler dikkate alınır? Videomuzda tüm bu sorular ve daha fazlasına cevap bulacaksınız.
KUSUR İLKESİ
Maddi tazminat taleplerinin değerlendirilmesinde kusur ilkesi çok önemli bir role sahiptir. Dolayısıyla boşanma davasında maddi tazminat isteyenin kusursuz veya diğer taraftan daha az kusurlu olması gerekmektedir. Eğer mahkemece taraflar eşit kusurlu olarak kabul edilirse, bu durumda tarafların birbirinden maddi tazminat talebinde bulunma hakları yoktur.
Konunun daha iyi anlaşılması açısından hemen çok basit bir örnek verelim. Karı koca arasında tartışma yaşanıyor ve kadın kocasına hakaret ediyor ve karşı taraf da aynı şekilde hakaret ederek karşılık veriyor. Bu durumda taraflar eşit kusurlu kabul edilecek ve birbirlerinden tazminat isteyemeyeceklerdir. Ama aynı örnekte hakaret eden karısına, hem hakaret, hem de fiziksel müdahale ile karşılık veren kocanın, kusurunun fazlalığı sebebiyle kendisinden tazminat istenebilecektir. Kusur konusu en basit anlatımıyla kısaca bu şekildedir.
ZARAR
Peki sadece kusurun varlığı tazminat için yeterli midir. Hayır, Aynı zamanda, tazminat isteyenin bir zarara uğramış olması şarttır. Kanunda bu zararın tanımı “mevcut ve beklenen menfaatin zedelenmesi” olarak yapılmıştır.
Somutlaştıracak olursak; En basitinden boşanmakla bir eş, diğer eşin desteğini kaybedecektir. Boşanan eş, kurulu bir evlilik düzeni içinde devam eden tüm ekonomik yararlardan yoksun kalarak yeni bir düzen kurması gerekecektir. En basitinden bunlar da uğramış olduğu zarardır.
TAZMİNAT
İşte mevut ve beklenen menfaati bu şekilde zarar gören kimse uygun bir maddi tazminat alabilecektir. Peki “uygun bir tazminat” ile ne kastedilmektedir. Bunun miktarını nasıl belirlenecektir. Uygulamada tazminat takdirinde en önemli ölçüt; eşin boşanmadan önceki yaşam standartlarıdır. Kuşkusuz boşanan eş bu standartları kaybedecektir. İşte tazminatın takdirinde, kaybedilen bu standartların da dikkate alınması gerekecek ve buna göre belirleme yapılacaktır.
Bununla beraber; tarafların yaşlarına, evlilik süresine, ekonomik ve sosyal durumlarına, eğitim durumlarına, iş bulma olanaklarına, sağlık durumlarına, yeniden evlenme şanslarına bakılmalı ve tüm bu hususlar birlikte dikkate alınmalıdır. Yine, bununla beraber boşanmaya neden olan olaylardaki kusurun ağırlığı da maddi tazminat miktarında belirleyici olacaktır.
Konunun daha iyi anlaşılması adına birkaç örnek vermek istiyorum.
Son olarak maddi tazminat ile ilgili şunu da belirtelim. Tazminat talebi boşanma davası ile beraber talep edilebileceği gibi, ki genel de böyle olur, boşanma davasını açarken bu davada maddi tazminat talebinde bulunuruz. Fakat, maddi tazminat boşanma davası sonrasında da ayrı bir dava ile talep edilebilir. Yanlız burada sürelere dikkat etmek lazım. Boşanmadan sonra açılacak maddi tazminat davasının en geç, boşanma kararı kesinleştikten sonraki bir yıl içerisinde açılması gerekmektedir. Aksi halde zamanaşımına uğrar. Ayrıca şunu da belirtelim; boşanma davası ile ilgili açıulan maddi tazminat için ayrıca harç ödenmez iken, sonradan açılan maddi tazminat için harç ödenmesi şarttır.
Evet bugün boşanma davalarında maddi tazminatı anlattık. Umarım faydalı olmuştur. Bir sonraki videoda görüşmek üzere.