EVLAT EDİNME DAVASI

GİRİŞ

Merhabalar. Bugün evlat edinme konusu konuşucaz. Evlat edinmenin prosedürü nasıldır? Bunun için bir dava açmak gerekli midir? Şartları nelerdir? Evlat edinme gerçekleşti bunun sonuçları nelerdir? Tüm bu sorular ve fazlasına videomuzda cevap bulacaksınız.

Öncelikle şunu söyleyelim. Evlat edinmek isteyen kişiler, mutlak surette evlat edinme davası açmak zorundadırlar. Evlat edineme ancak mahkeme kararı ile gerçekleşmektedir.

ŞİMDİ EVLAT EDİNMENİN ŞARTLARINI KONUŞALIM

Hukukumuzdaki düzenlemeye göre evlat edinme şartları, evlat edinilecek kişinin 18 yaşından büyük veya küçük olmasına göre farklılık arzetmektedir. Şimdi her ikisini de sırasıyla anlatalım

Önce 18 Yaşından Küçüklerin Evlat Edinilmesini konuşalım

Henüz 18 (on sekiz) yaşını doldurmamış olan küçüklerin evlat edinilmesi için gereken şartları şu şekilde sıralayabiliriz.

• Küçük, evlat edinen tarafından bir yıl süreyle bakılmış ve eğitilmiş olmalıdır
• Evlat edinme işlemi, küçüğün yararına olmalıdır. Tabi bu yararı irdeleyecek olan mahkemedir. Burada mahkemenin ciddi bir takdir yetkisi bulunmaktadır.
• Evlat edinme işlemi, diğer çocukların yararlarını zedelememelidir. Birazdan anlatıcaz 18 yaşından büyükler evlat edinilmesinde evlat edinenin alt soyunun olmaması şarttır. Fakat, 18 yaşından küçüklerin evlat edinilmesinde böyle bir şart yok. Fakat, burada da mahkeme diğer çocukların yararlarının zedelenmemesi konusunu araştıracaktır. Bu bağlamda, varsa alt soyun bu davada dinlenmesi gerekmektedir.
• Evlat edinecek eşler birlikte evlat edinmek zorundadırlar. Evli olmayan kişiler, birlikte evlat edinemezler. Yani evli değilsiniz ama sevgiliniz var onunla beraber gidip 18 yaşından küçük birisini evlat edinemezsiniz.
• Evlat edinecek eşlerin evlilikleri en az 5 yıl sürmüş olmalı veya eşler 30 yaşını doldurmuş olmalıdırlar. Şayet 30 yaşını doldurmuş olan eşler, evlilikleri henüz 5 yıl sürmemiş olsa dahi evlat edinme hakkına sahip olacaktır.
• Küçüğün yani evlat edinilecek çocuğun ana ve babasının rızası olmalıdır. Küçüğün anne ve babası bilinmiyor ve küçük bir kurumda (Çocuk Esirgeme Kurumu vb.) yaşıyorsa o kurum tarafından atanacak vasi’nin onayı gerekmektedir.

18 Yaşından Büyüklerin Evlat Edinilmesi

Her ne kadar 18 yaşını doldurmuş olan kişilerin özgürce karar verebilme hakları olsa da evlat edinme hususu kamu düzenini etkileyen bir husus olduğu için Türk Medeni Kanununca şekil şartlarına bağlanmıştır. Buna göre 18 yaşından büyüklerin evlat edinilmelerinde şu şartların sağlanmış olması gerekir :

• Evlat edinecek kişinin altsoyu bulunmamalıdır. Yani çocuğu veya torunu olan birisi 18 yaşından büyük birisini evlat edinemez. Bu şart 18 yaşından küçüklerin evlat edinmesinde yoktu. Burada ise kanun koyucu böyle bir sınırlama getirmiştir.
• Evlat edinen kişi, en az 5 yıldan beri evlat edineceği kişiye bakmış olmalıdır.
• Evlat edinecek kişi ile evlat edinilen arasında en az 18 yaş olmalıdır.
• Evlat edinilecek kişinin rızası olmalıdır.

ŞİMDİ DE EVLAT EDİNME DAVASININ PROSEDÜRÜNDEN BAHSEDELİM.

Önce Evlat Edinme Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme hangisidir bunu konuşalım. Evlat edinme davalarında görevli mahkeme Aile Mahkemeleridir. Şayet davanın açılacağı yargı alanında Aile Mahkemelerinin olmaması halinde dava, Asliye Hukuk Mahkemelerinde görülecektir. Evlat edinme davalarında yetkili mahkeme ise eşlerden birinin veya evlat edinecek kişinin oturma yeri Aile Mahkemesidir.

Peki davayı açtınız. Yargılama prosedürü nasıl ilerler onu konuşalım. Öncelikle mahkeme  az önce bahsetmiş olduğum tüm şartların dava konusu olayda bulunup bulunmadığını kontrol etmek zorundadır. Bunlar emredici nitelikteki düzenlemelerdir.

Bu şartların olduğunu tespit eden hakim hemen akabinde, ilgili kişileri dinlemelidir. Kimdir bu ilgili kişiler, evlat edilen ve varsa onun alt soyu, evlat edinilen ve varsa anne babası bunlar dinlenmelidir.

Yine tarafların sosyal ve ekonomik durumları araştırılmalıdır.  Dava sürecinde evlat edinecek kişilerle evlat edinilecek küçük arasındaki hukuki ilişki irdelenecek, evlat edinme işleminin gerçekten amacına hizmet edip etmeyeceği saptanacaktır. Bunun için uzmanlardan da görüş alınacak ve bilirkişi raporu olarak dosyada yerini alacaktır.

EVLAT EDİNME DAVASININ ÇOK ÖNEMLİ SONUÇLARI BULUNMAKTADIR. ŞİMDİ DE BUNLARI KONUŞALIM.

Evlat edinme davasının sona ermesi ve evlat edinme kararının çıkmasıyla birlikte bazı hukuki hususlar değişiklik kazanacaktır. Bunları şu şekilde sıralamak mümkündür :

• Artık Ana ve babaya ait olan hak ve yükümlülükler, evlat edinene geçecektir.
• Evlatlık, evlat edinen kişilerin mirasçısı olacaktır.
• Evlatlık küçük ise evlat edinenin soyadını alacaktır. Evlat edinen kişiler dilerlerse çocuğa yeni bir isim verilmesini isteyebilirler.
• Şayet evlat edinilen kişi ergin ise ; kendi isteği halinde evlat edinenin soyadını alabilir.
• Eşler tarafından evlat edinilen küçüğün nüfus cüzdanında ana ve baba hanesine, yeni ana ve babası yazılır.
• Evlat edinecek kişi veya kişiler, evlat edinme işleminin gizli tutulmasını istedikleri takdirde ilgili mahkeme bu belgeleri gizli tutmakla yükümlüdür.